ĐỐT LÒ
HƯƠNG CŨ
(Xin gửi hầu bạn những
áng thơ xuân tuyệt tác để đọc trong dịp xuân về)
ĐÊM XUÂN SẦU
Trời
xuân vắng. Cỏ cây rên xào xạc,
Bóng
đêm luôn hoảng hốt mãi không thôi.
Gió
xuân lạnh, ngàn sau, thôi ca hát,
Trăng
xuân sầu, sao héo, cũng thôi cười.
Trên
đồi lạnh, Tháp Chàm sao ủ rũ,
Hay
hận xưa muôn thủa vẫn chưa nguôi?
Hay
lãnh đạm, Hời không về Tháp cũ,
Hay
xuân sang, Chiêm nữ chẳng vui cười?
Bên
Tháp vắng, còn người thi sĩ hỡi,
Sao
không lên tiếng hát đi người ơi?
Mà
buồn bã, âu sầu trong đêm tối,
Người
vẫn nằm há miệng đớp sao rơi? (Chế-lan-Viên)
XUÂN
Tôi
có chờ đâu, có đợi đâu,
Đem
chi xuân lại gợi thêm sầu?
Với
tôi tất cả như vô nghĩa,
Tất
cả không ngoài nghĩa khổ đau!
Ai
đâu trở lại mùa thu trước,
Nhặt
lấy cho tôi những lá vàng?
Với
của hoa tươi, muôn cánh rã,
Về
đây đem chắn nẽo xuân sang!
Ai
biết hồn tôi say mộng ảo,
Ý
thu góp lại cản tình xuân?
Có
một người nghèo không biết Tết,
Mang
lì chiếc áo độ thu tàn?
Có
đứa trẻ thơ không biết khóc,
Vô
tình bỗng nổi tiếng cười rang!
Chao
ôi! Mong nhớ! Ôi mong nhớ,
Một
cánh chim thu lạc cuối ngàn. (Chế lan Viên)
XUÂN VỀ
Pháo
đã nổ đưa xuân về vang động,
Vườn
đầy hoa ríu rít tiếng chim trong.
Cỏ
non biếc giãi mình chờ nắng rụng,
Bên
lau già, theo gió uốn lưng cong.
Đôi
bướm lượn, cánh vương làn sương mỏng.
Chập
chờn bay đem phấn điểm muôn hoa.
Cất
tiếng hát ngây thơ trên cỏ rộng,
Đàn
chim khuyên đua nhặt ánh dương sa.
Hàng
dừa cao say sưa ôm bóng ngủ,
Vài
quả xanh khảm bạc hớ hênh khô.
Xoan
vươn cành khèo mặt trời rực rỡ,
Bên
bóng râm lơi lả nhẹ nhàng đi.
Đây,
tà áo chuối nan bay phất phới,
Phơi
màu xanh lấp loáng dưới sương mai.
Đây,
pháo đỏ lập lòe trong nắng chói,
Đây,
hoa đào mỉm miệng đón xuân tươi.
Nhưng
lòng ơi, sao không lên tiếng hát,
Nhớ
làm chi cảnh cũ những ngàn xưa.
Lòng
hỡi lòng! Kìa trời xuân bát ngát,
Muôn
sắc màu rạng rỡ dưới hương đưa.
Hãy
bảo ta: cánh hoa đào mơn mởn,
Không
phải là khối máu của dân Chàm;
Cành
cây thắm nghiêng mình trong nắng sớm,
Không
phải là hài cốt vạn quân Chiêm!
Quả
dừa xanh không phải đầu chiến sĩ,
Xác
pháo rơi không phải thịt muôn người.
Hãy
bảo ta: trời xuân luôn vui vẻ,
Và
bảo ta: muôn vật đợi ta cười.
Ta
những muốn vui cười, ta những muốn,
Dẹp
sầu tư, ca hát đón xuân tươi.
Nhưng,
than ôi, xuân về trong nắng sớm,
Mà
lòng ta, nóng, lạnh giá băng thôi. (Chế lan Viên)
NGƯỜI CON GÁI Ở LẦU HOA
Nhà
nàng ở gốc cây mai trắng,
Trên
xóm mai vàng dưới đế kinh.
Có
một buổi chiều qua lối ấy,
Tôi
về dệt mãi mộng ba sinh.
Tôi
rót hồn tôi xuống mắt nàng
Hồn
tôi là cả một lời van.
Tôi van nàng đấy! van nàng đấy!
Ai có yêu đương chả vội vàng?
Tôi rót hồn tôi xuống đã nhiều,
Hồn tôi còn có được bao nhiêu?
Tôi đi sợ cả lời tôi nói,
Sợ cả gần nàng, sợ cả yêu.
Nàng có bao giờ nghĩ đến không?
Không, nàng đan áo suốt mùa đông.
Mùa xuân qua cửa, tôi qua cửa,
Nàng chả nhìn cho, đến não nùng!
Tôi mỉa mai tôi, oán trách tôi,
Làm sao tôi lại cứ câm lời?
Thì trăm con gái, nghìn con gái,
Nàng cũng là người con gái thôi.
Có một nghìn đêm tôi chiêm bao,
Ba đêm nay khóc với mưa rào.
Đêm nay mắt đỏ rồi mưa tạnh,
Tôi khóc âm thầm dưới bóng sao.
Nàng ở lầu hoa, ở đệm bông,
Có đêm nào nghĩ đến tôi không?
Không không chả có đêm nào cả,
Chả có đêm nào hé cửa song. (Nguyễn Bính)
XUÂN VỀ
Đã
thấy xuân về với gió đông,
Với
trên màu má gái chưa chồng.
Bên
hiên hàng xóm, cô hàng xóm,
Ngước
mắt nhìn trời, đôi mắt trong.
Từng
đàn con trẻ chạy xun-xoe,
Mưa
tạnh trời quang nắng mới hoe.
Lá nõn, ngành non, ai tráng bạc?
Gió về từng trận, gió bay đi...
Thong thả nhân gian nghỉ việc đồng,
Lúa thì con gái mượt như nhung.
Đầy vườn hoa bưỡi, hoa cam rụng,
Ngào ngạt hương bay bướm vẽ vòng.
Trên đường cát mịn một đôi cô,
Yếm đỏ, khăn thâm, trẩy hội chùa.
Gậy trúc dắt bà già tóc bạc,
Lần lần tràng hạt niệm nam mô. (Nguyễn Bính)
CÔ LÁI ĐÒ
Xuân đã đem mong nhớ trở về,
Lòng cô gái ở bến sông kia.
Cô hồi tưởng lại ba xuân trước,
Trên bến cùng ai đã nặng thề.
Nhưng rồi người khách tình quân ấy,
Đi biệt không về với núi sông.
Đã mấy lần sông trôi, trôi mãi,
Mấy lần cô lái mỏi mòn trông.
Xuân này đến nữa đã ba xuân,
Đóm lửa tình duyên tắt nguội dần.
Chẳng lẽ ôm lòng chờ đợi mãi,
Cô đành lỗi ước với tình quân.
Bỏ thuyền, bỏ lái, bỏ dòng sông,
Cô lái đò kia đi lấy chồng.
Vắng bóng cô em từ dạo ấy,
Để buồn cho những khách sang sông. (Nguyễn Bính)
RƯỢU XUÂN
Cao tay nâng chén rượu nồng,
Mừng em: em sắp lấy chồng xuân nay.
Uống đi! Em uống cho say,
Để trong mơ, sống những ngày xuân qua.
*
Thấy tình duyên của đôi ta,
Đến đây là...đến đây là...là thôi!
Em đi dệt mộng cùng người,
Lẻ loi xuân một góc trời riêng anh. (Nguyễn Bính)
MỘT LẦN
Gặp một lần thôi nhớ chẳng quên,
Nghe đâu đường những sáu ngày thuyền.
Chao ôi! Lông ngỗng mà bay hết,
Biết lối nào lên tới xứ tiên?
Biết lối nào lên tới xứ nàng?
Để người Hà Nội nhớ mang mang.
Nàng đi, Hà Nội buồn như chết,
Hà Nội buồn như một nhỡ nhàng.
Ôi lụa! Ôi đờn! Ôi tóc tơ!
Nàng làm thiên hạ muốn tương tư.
Mưa xuân bay mãi làm chi thế?
Tôi nhớ ai nào? Xuân biết chưa? (Nguyễn Bính)
CHÉN RƯỢU XUÂN
Hơi xuân không ấm hồn cô lữ,
Chỉ có men nồng thấm tận môi.
Tiếng pháo rước xuân xa vẳng lại,
Tim ta thắm đượm, máu ta sôi
Tiếng nổ vừa tan đầy xác pháo,
Lá vàng buông cánh nhẹ nhàng rơi.
Như chim lạc đạn trong đêm tối,
Ai biết rằng ai khóc giữa trời.
Lẫn lộn cúc vàng bên pháo đỏ,
Khói hương nghi ngút tỏa ngàn phương.
Nhớ chiều hôm ấy, chiều hôm ấy,
Cũng tiếng đùng đùng, cùng khói hương.
Ta muốn thét lên lời uất hận,
Cho êm, cho dịu nỗi đau thương.
Sóng lòng qua khỏi cơn mưa gió,
Nhưng khối u hoài mãi vấn vương.
Thôi hãy hâm đi ly rượu nóng,
Cho ta đốt cháy cả buồng tim.
Ta
say, say mãi, say say mãi,
Say
cả chuyện đời lẫn Núi Sông. Chim Xanh (Nguyễn văn Thứ)
NẮNG XUÂN HỒNG
Em
kiều diễm như mùa xuân tuổi mộng,
Mùi
tóc thơm hương nhụy cỏ thiên đường.
Em
trở lại thuở tình ta khát vọng,
Một
hình hài quạnh quẽ mấy khuya sương.
Con
chim lạ hót trên cành búp nõn,
Điệu
trời mây trong vắt suối pha lê.
Bóng
dĩ vãng của chiều đông ngã nón,
Sớm
mai nào lụa thắm phủ sơn khê.
Đời
lát thảm mời chân em trở lại,
Hoa
xuân viền rực rỡ lối em đi.
Ta
trọn kiếp vẫn là ta trẻ dại,
Đợi
chờ em với cả giấc mơ si.
Em
đánh thức bao linh hồn mệt mỏi,
Không
tin rằng em có đến hôm nay.
Em tha thứ bao linh hồn tội lỗi,
Để máu hồng ửng đẹp những bàn tay.
Rồi em sẽ đi và ta sẽ đợi,
Gác cô đơn xếp bút trọn chu kỳ.
Đời mấy ngả, những bàn chân bước tới,
Góp cho hồn từng giọt nắng lưu ly (Tường Linh)
XUÂN KHÔNG MÀU
Tôi ngồi đây giữa hoàng hôn,
Lắng nghe xuân nở trong hồn đau thương.
Mùa đông vừa chết bên đường,
Sương tan trắng đục lạc vườn chim đen.
Lòng như sầu chớm lên đèn,
Hồng thương sóng vỗ qua ghềnh tuổi xanh.
Bỏ trời mây quyện mong manh,
Xuân về thung lũng cho thành tình yêu.
Rừng thông đồng vọng gió chiều,
Mười con chim én mang nhiều cô đơn.
Lối mòn ôm nặng hoàng hôn,
Đường lên dĩ vãng như còn vi vu.
Tôi nằm yên giữa âm u,
Để từng hơi thở tạ từ trần gian.
Sầu đông làm lạnh chim ngàn,
Màu xuân đang nở điêu tàn trong tôi. (Phạm-công-Thiện)
GÁI QUÊ
Xuân trẻ, xuân non, xuân lịch sự,
Tôi đều nhận thấy trên môi em.
Làn môi mong mỏng tươi như máu,
Đã khiến môi tôi mấp máy thèm.
*
Từ lúc bóng em bỏ trái đào,
Tới chừng cặp má đỏ au au.
Tôi đều nhận thấy trong con mắt,
Một vẻ ngây thơ và ước ao.
*
Lớn lên, em đã biết làm duyên,
Mỗi lúc gặp tôi che nón nghiêng.
Nghe nói ba em chưa chịu nhận,
Cau trầu của khách láng giềng bên (Hàn-mặc-Tử)
MÙA XUÂN CHÍN
Trong làn nắng ửng khói mơ tan,
Đôi mái nhà tranh lấm tấm vàng.
Sột soạt gió trêu tà áo biếc,
Trên giàn thiên lý bóng xuân sang.
*
Sóng cỏ xanh tươi gợn tới trời,
Ba cô thôn nữ hát trên đồi.
Ngày mai trong đám xuân xanh ấy,
Có kẻ theo chồng, bỏ cuộc chơi.
*
Tiếng ca vắt vẻo lưng chừng núi,
Hổn hển như lời của nước mây.
Thầm thì với ai ngồi dưới trúc,
Nghe ra y’ vị và thơ ngây.
*
Khách xa, gặp lúc mùa xuân chín.
Lòng trí bâng khuâng sực nhớ làng:
“Chị ấy, năm nay còn gánh thóc,
Dọc bờ sông trắng nắng chang chang?” (Hàn-mặc-Tử)
NGUYÊN ĐÁN
Xuân
của đất trời nay mới đến,
Trong
tôi xuân đến đã lâu rồi.
Từ
lúc yêu nhau, hoa nỡ mãi,
Trong
vườn thơm ngát của hồn tôi. (Xuân Diệu)
NỤ CƯỜI XUÂN
Giữa
vườn óng ả tiếng chim vui,
Thiếu
nữ nhìn sương chói mặt trời.
Sao
buổi đầu xuân êm ái thế!
Cánh
hồng kết những nụ cười tươi.
*
Ánh
sáng ôm trùm những ngọn cao,
Cây
vàng rung nắng, lá xôn xao;
Gió
thơm phơ phất bay vô y’,
Đem
đụng cành mai sát nhánh đào.
*
Tóc
liễu buông xanh quá mỹ miều,
Bên
màu hoa mới thắm như kêu;
Nỗi
gì âu yếm qua không khí,
Như
thoảng đưa mùi hương mến yêu.
*
Này
lượt đầu tiên thiếu nữ nghe,
Nhạc
thầm lên tiếng hát say mê.
Mùa
xuân chín ửng trên đôi má,
Xui
khiến lòng ai thấy nặng nề.
*
Thiếu
nữ bâng khuâng đợi một người,
Chưa
từng hẹn đến, -giữa xuân tươi,
Cùng
chàng trai trẻ xa xôi ấy,
Thiếu
nữ làm duyên đứng mỉm cười. (Xuân Diệu)
CHƠI XUÂN
Ngày
xuân trẻ bức tranh gà,
Cụ
già quần nhiễu đỏ lòa sang nhau.
Đàn
ông khăn nhiễu đội đầu,
Đôi
giày da láng, khăn trầu đỏ loe.
Đàn
bà yếm đậu vàng hoe,
Hàm
răng đen nhức, váy lê thẹn thùng.
Đám
“quay đất” họp đang đông,
Tiếng
cười nắc nẻ vang trong góc lều.
Hiu
hiu trời tắt nắng chiều,
Chõ
xôi trong bếp phì phèo lên hơi.
Bàn
thờ hương cháy tỏa mùi,
Từng
tràng pháo chuột nổ dài trong khuya. (Đoàn-văn-Cừ)
CHỢ TẾT
Dải
mây trắng đỏ dần trên đỉnh núi,
Sương
hồng lam ôm ấp nóc nhà tranh.
Trên
con đường viền trắng mép đồi xanh,
Người
các ấp tưng bừng ra chợ Tết.
Họ
vui vẻ kéo hàng trên cỏ biếc,
Những
thằng cu áo đỏ chạy lon xon.
Vài
cụ già chống gậy bước lom khom,
Cô
yếm thắm che môi cười lặng lẽ.
Thằng
em bé nép đầu bên yếm mẹ,
Hai
người thôn gánh lợn chạy đi đầu.
Con
bò vàng ngộ nghĩnh đuổi theo sau,
Sương
trắng giỏ đầu cành như giọt sữa.
Tia
nắng tía nháy hoài trong ruộng lúa,
Núi
uốn mình trong chiếc áo the xanh.
Đồi
thoa son nằm dưới ánh bình minh,
Người
mua bán ra vào đầy cổng chợ.
Con
trâu đứng vờ dim hai mắt ngủ,
Để
lắng nghe người khách nói bô bô.
Anh
hàng tranh kĩu kịt quảy đôi bồ,
Tìm
đến chỗ đông người ngồi dọn bán.
Một
thầy khóa gò lưng trên cánh phản,
Cụ
đồ nho dừng lại vuốt râu cằm,
Miệng
nhẩm đọc vài hai câu đối đỏ.
Bà
cụ lão bán hàng bên miếu cổ,
Nước
thời gian gội tóc trắng phau phau.
Chú
hoa man đầu chít chiếc khăn nâu,
Ngồi
xếp lại đống vàng trên mặt chiếu.
Áo
cụ Ly’ bị người chen lấn kéo,
Khăn
trên đầu đương chít cũng bung ra.
Lũ
trẻ con mãi ngắm bức tranh gà,
Quên
cả chị bên đường đang đứng gọi.
Mấy
cô gái ôm nhau cười rũ rượi,
Cạnh
anh chàng bán pháo dưới cây đa.
Những
mẹt cau đỏ chót tựa son pha,
Thúng
gạo nếp đong đầy như núi tuyết.
Con
gà trống mào thâm như cục tiết,
Một
người qua cầm cẳng dốc lên xem.
Chợ
tưng bừng như thế đến gần đêm,
Khi
chuông tối bên chùa văng vẳng đánh.
Trên
con đường đi các làng hẻo lánh,
Những
người quê lũ lượt trở ra về.
Ánh
dương vàng trên cỏ kéo lê thê,
Lá
đa rụng tơi bời quanh quán chợ. (Đoàn-văn-Cừ)
ĐÁM CƯỚI MÙA XUÂN
Ngày
ửng hồng sau màn sương gấm mỏng,
Nắng
dát vàng trên bãi cỏ non xanh.
Dịp
cầu xa lồng bóng nước long lanh
Đàn
cò trắng giăng hàng bay phấp phới.
Trên
cành cây, bỗng một con chim gọi,
Lũ
người đi lí nhí một hàng đen.
Trên
con đường cát trắng cỏ lam viền,
Họ
thong thả tiến theo chiều gió thổi.
Dưới
bầu trời trong veo không mảy bụi,
Giữa
cánh đồng phơn phớt tựa màu nhung.
Một
cụ già râu tóc trắng như bông,
Mặc
áo đỏ, cầm hương đi trước đám.
Dăm
sáu cụ áo mền bông đỏ sẫm,
Quần
nâu hồng, chống gậy bước theo sau.
Hàng
ô đen thong thả tiến lên sau,
Kế
những chiếc mâm đồng che lụa đỏ.
Bọn
trai tơ mặt mày coi hớn hở,
Quấn
lạc chùng, nón dứa áo sa huê.
Một
vài bà thanh lịch kiểu nhà quê,
Đầu
nón nghệ, tay cầm khăn mặt đỏ.
Bà
lão cúi lom khom bên cháu nhỏ,
Túi
đựng trầu chăm chăm giữ trong tay.
Thằng
bé em mẹ ẵm, má hây hây,
Đầu
cạo nhẵn, áo vàng, quần nâu sẫm.
Cô
bé để cút chè người xẫm nẫm,
Đi
theo bà váy lĩnh, dép quai cong.
Một
chị sen đầu đội chiếc khăn hồng,
Đặt
trên cái hòm da đen bóng lộn.
Người
cô dâu hôm nay coi choáng lộn,
Vành
khuyên vàng, áo mớ, nón quai thao.
Các
cô bạn bằng tuổi cũng xinh sao,
Hai
má thắm, ngây thơ nhìn trời biếc.
Dăm
bảy cô phủ mình trong những chiếc,
Áo
đồng lầm, yếm đỏ, thắt lưng xanh.
*
Một
lúc sau đi tới chỗ vòng quanh,
Nếp
chùa trắng in hình trên trời thắm.
Thì
cả bọn dần dần cùng khuất lẩn,
Sau
trái đồi lấp lánh ánh sương ngân.
Chỉ
còn nghe văng vẳng tiếng chim xuân,
Ca
ánh ỏi trên cành xanh tắm nắng. (Đoàn-văn-Cừ)
ĐÁM HỘI
Mùa
xuân ấy, ông tôi lên tận tỉnh,
Đón
tôi về xem hội ở làng bên.
Suốt
ngày đêm chuông trống đánh vang rền,
Người
lớn bé, mê man về hát bội.
Những
thằng cu tha hồ khoe áo mới,
Và
tha hồ nô nức kéo đi xem.
Các
cụ già uống rượu mãi gần đêm,
Tổ
tôm điếm chơi đều không biết chán.
Những
con bé áo xanh đòi chị ẵm,
Để
đi theo đám rước lượt quanh làng.
Các
bà đồng khăn đỏ chạy loăng quăng,
Đón
các khách thập phương về dự hội.
Một
chiếc kiệu đang đi dừng bước lại,
Rồi
thình lình quay tít mãi như bay.
Một
bà già kính cẩn chắp hai tay,
Đứng
vái mãi theo đám người bí mật.
Trên
bãi cỏ dưới trời xuân bát ngát,
Một
chị đương đu ngửa tít trên không,
Cụ
ly’ già đứng lại ngửng đầu trông,
Mắt
hấp háy nhìn qua đôi mục kính.
Mấy
cô gái nép gần hai chú lính,
Má
đỏ nhừ bẽn lẽn đứng ôm nhau.
Chiếc
ô đen lẳng lặng tiến ra cầu,
Tìm
đến chiếc san màu bay trước gió.
Bác
nhà quê kiễng chân nhìn ngắp ngó,
Rồi
leo lên cho ai nấy cùng trông.
Đoàn
trải dài vùn vụt giữa dòng sông,
Người
lố nhố chèo trên làn nước lạnh.
Bọn
đô vật trước đình thi sức mạnh,
Mình
cởi trần gân cốt nổi như lươn.
Tiếng
reo hò khuyến khích dậy từng cơn,
Lẫn
tiếng trống bên đường khua rộn rã.
Bên
mấy chiếc khăn vuông hình mỏ quạ,
Đứng
chen vào chiếc mũ trắng nghênh ngang.
Bọn
trai quê bá cổ cạnh cô hàng,
Vờ
mua bán để tìm câu chuyện gẫu.
Một
chú xẩm dạo đàn bên chiếc chậu,
Mắt
lờ mờ nghe ngóng tiếng gieo tiền.
Thằng
bé em đòi mẹ bế lên đền,
Xem
các cụ trong làng ra cử tế.
Tiếng
chiêng trống chen từng hồi lặng lẽ,
Những
bóng người trịnh trọng khẽ đi lên:
Những
cánh tay áo thụng vái mơ huyền,
Đang
diễn lại cả một thời quá khứ.
Mà
đất nước non sông cùng cây cỏ,
Còn
thuộc quyền sở hữu của Linh Thiêng.
Khi
tế xong một cụ đứng trên thềm,
Giơ
bánh pháo cho người kia lại đốt.
Bọn
trai gái đứng xem đều chạy rạt,
Một
thằng cu sợ hãi khóc bi be.
*
Người
đi xem nhiều bọn đã ra về,
Trên
đường vắng lá đề rơi lác đác.
Ốc
xa rúc từng hồi trong xóm mạc,
Trời
đỏ hồng sau những trái đồi xanh,
Đàn
chim hôm nhớn nhác gọi trên cành,
Vệt
tháp trắng in dài trên đồng vắng,
Tiếng
chuông tối nhạt khoang trong yên lặng,
Lẫn
trống chèo văng vẳng phía làng xa,
Của
đám dân nô nức dưới trăng tà… (Đoàn-văn-Cừ)
ĐƯỜNG VỀ QUÊ MẸ
U
tôi ngày ấy mỗi mùa xuân,
Dặm
liễu mây bay sắc trắng ngần.
Lại
dẫn chúng tôi về nhận họ,
Bên
miền quê ngoại của hai thân.
*
Tôi
nhớ đi qua những rặng đề,
Những
dòng sông trắng lượn ven đê.
Cồn
xanh, bãi tía kề liên tiếp,
Người
xới cà, ngô rộn bốn bề.
*
Thúng
cắp bên hông, nón đội đầu,
Khuyên
vàng, yếm thắm, áo the nâu.
Trông
u chẳng khác thời con gái,
Mắt
sáng, môi hồng, má đỏ au.
*
Chiều
mát, đường xa nắng nhạt vàng,
Đoàn
người về ấp gánh khoai lang,
Trời
xanh cò trắng bay từng lớp,
Xóm
chợ lều phơi xác lá bàng.
*
Tà
áo nâu in giữa cánh đồng,
Gió
chiều cuốn bụi bốc sau lưng.
Bóng
u hay bóng người thôn nữ,
Cúi
nón mang đi cặp má hồng.
*
Tới
đường làng gặp những người quen,
Ai
cũng khen u nết thảo hiền.
Dẫu
phải theo chồng thân phận gái,
Đường
về quê mẹ vẫn không quên. (Đoàn-văn-Cừ)
TẾT
Sáng
hôm mồng Một Tết,
Đèn
nến thắp xong rồi.
Bà
tôi ngồi trong ổ,
Mặc
áo đỏ cho tôi.
*
Ông
tôi vừa thức dậy,
Nằm
ngó cổ trông ra.
Trên
ngọn cây đèn bóng,
Trời lất phất mưa sa.
*
Giờ lâu tràng pháo chuột,
Đì đẹt nổ trên hè.
Con gà màu đỏ chót,
Sợ hãi chạy le te.
*
Cây nêu trồng ngoài ngõ,
Soi bóng dưới lòng ao.
Chùm khánh sành gặp gió,
Kêu lính kính trên cao.
*
Từ khi ông tôi mất,
Bà tôi đã qua đời.
Tôi mỗi ngày mỗi lớn,
Nên chẳng thấy gì vui.
*
Tết đến tôi càng khổ,
Tôi nhớ bức tranh gà,
Chiếc
phong bao giấy đỏ,
Bánh
pháo tép ba xu. (Đoàn-văn-Cừ)
TẾT QUÊ BÀ
Bà
tôi ở một túp nhà tre,
Có
một hàng cau chạy trước hè,
Một
mảnh vườn bên rào giậu nứa,
Xuân
về hoa cải nở vàng hoe.
*
Gạo
nếp ngày xuân gói bánh chưng,
Cả
đêm cuối Chạp nướng than hồng.
Quần
đào, áo đỏ, tranh gà lợn,
Cơm
tấm, dưa hành, thịt mỡ đông. (Đoàn-văn-Cừ)
XUÂN GIÁ
Đường
trần gió bụi bay bay,
Đường
tình quạnh vắng đêm say ta về.
Bóng
dài trên phố lê thê,
Bóng
trăng mất dạng bên lề ánh sao.
Xuân
tươi thắm có mai đào,
Em
duyên dáng bởi ngọt ngào nết na
Ngày
anh tính chuyện đôi ta,
Thương
em nhớ kẻ phương xa khóc thầm.
Rằng
bao nghĩa nặng tình thâm,
Ai
hay được những thăng trầm bể dâu.
Rằng
vui thoắt chuyển qua sầu,
Nhân
gian vẽ chữ thành câu lỡ làng.
Khuya
khua chân bước vang vang,
Mà
như nghe tiếng em đàn khi xưa.
Trời
đương rũ mảnh sương thưa,
Nhẹ
nhàng giá lạnh khẽ ùa vào ta. (Hồ Dzếnh)
Thơ xuân áo vàng
Mùa
xuân em mặc áo vàng,
Ở
trong thơ cổ chim hoàng hạc bay.
Em vừa xoay nhẹ vai gầy,
Nhìn coi vũ điệu vào đầy giấc mơ.
Nhìn coi chỗ cuối bài thơ,
Nụ hôn màu đỏ trời cho rượu đào.
Anh nhìn em mới bước vào,
Nhìn xuân, xuân cất tiếng chào đầu năm.
Thơ xuân áo xanh
Mùa xuân em mặc áo xanh,
Biển thu mình lại dưới cành lá nâu.
Bướm vàng cột tóc mái sau,
Cám ơn em đã mang màu cho xuân.
Cuộc đời dẫu có phù vân,
Ở trong mây nổi có phần thiên thu.
Thơ xuân áo tím
Trời sang trước, núi sang sau,
Tranh nhau gõ cửa lúc đầu sớm mai.
Ta chưa kịp hỏi coi ai,
Đã nghe tiếng biển reo vui rộn ràng.
Thơ xanh, thơ trắng, thơ vàng,
Giục nhau cất tiếng mừng em đã về.
Trong vũ trụ có sao tua,
Em khoe áo tím, trời vừa sang xuân. (Nguyên Sa)
XUÂN ĐẦU
Trời xanh thế! Hàng cây thơ biết mấy!
Vườn non sao! Đường cỏ mộng bao nhiêu.
Khi Phạm Thái gặp Quỳnh Như thuở ấy,
Khi chàng Kim vừa được thấy nàng Kiều.
Hỡi năm tháng vội đi làm quá khứ!
Trở về đây! Và đem trở về đây.
Rượu nơi mắt với khi nhìn ướm thử,
Gấm trong lòng và khi đứng chờ ngây.
Và nhạc phất dưới chân mừng sánh bước;
Và tơ giăng trong lòng nhỏ khơi ngòi;
Tà áo mới cũng say mùi gió nước;
Rặng mi dài xao động ánh dương vui.
Thiêng liêng quá, những chiều không dám nói,
Những tay e, những đầu ngượng cúi mau;
Chim giữa nắng sao mà kêu đến chói!
Ôi vô cùng trong một phút nhìn nhau. (Huy Cận)
TRĂNG XUÂN
Đầu năm gió mát tựa hè,
Nứt bung hoa gạo, bốn bề trăng xuân.
Sông là người đẹp khỏa thân,
Núi xanh mơn mởn, bước gần bước xa.
Lá ngô, lá mía rì rà,
Áo đêm xuân khéo, mượt mà dải tơ (Huy Cận)
XUÂN
Luống đất thơm hương mùa mới dậy,
Bên đường chân rộn bước trai tơ.
Cây xanh cành đẹp xui tay với;
Sông mát tràn xuân nước đậm bờ.
Ồ những người ta đi đón xuân,
Cho tôi theo với, kéo tôi gần!
Rộn ràng bước nhịp hương vươn gót,
Nhựa mạnh tuôn trào tưởng dính chân.
Bắt gặp mùa tươi lên rún rẩy,
Trong cành hoa trẻ, cổ chim non.
Có ai gửi y’ trong
xuân cũ,
Đất nở muôn xuân vẫn chẳng mòn. (Huy
Cận)
XUÂN Ý
Đêm vừa nhẹ, gió vừa mơn,
Cây chen ánh nguyệt trải vờn bóng
xanh.
Khuya nay, mùa động đầu cành,
Đồng trăng lục nhạt, vàng thanh lối
gần.
Trăng êm cho gió thanh tâm,
Hương rừng tỉnh dậy ái ân xuống đồng.
Đêm say không khí say nồng,
Nghìn cây mở ngọn, muôn lòng hé phơi…
Khuya nay trong những mạch đời,
Máu thanh xuân dậy thức người héo hon.
Ngón tay tưởng búp xuân tròn,
Có người ra dạo vườn non thẩn thờ. (Huy Cận)
NỬA ĐÊM TRỪ TỊCH
Bấy nay một mối tình cao quy’,
Tưởng đã chìm sâu cát bụi đời.
Khoảnh khắc thiêu tàn duyên tục lụy,
Nửa đêm Trừ-tịch gió lên khơi.
*
Giai nhân danh sĩ mấy người,
Bốn phương tâm sự một trời Cố-đô.
Mười năm qua, đến bây giờ,
Nhìn nhau thấy cả giấc mơ thuở nào.
*
Xuân về nhớ thuở ngát chiêm bao,
Giòng nước trôi xuôi chợt nghẹn ngào.
Lạc lõng vàng son màu lữ thứ,
Cành mai gượng ánh mặt hoa đào.
*
Mười phần xuân có gầy hao,
Tấm lòng xuân vẫn dạt dào như xưa.
Mấy phen biết đó hồng đưa,
Dẫu rằng xong, vẫn là chưa thỏa nguyền.
*
Chung một nòi thơ chín kiếp duyên,
Mối tình nguyên thủy vẫn y nguyên,
Trải vui trăng nước sầu mưa gió,
Cùng lạc về đây bốn hướng thuyền.
*
Cảm thông giữa lúc hàn huyên,
Ta nghe cặp mắt u huyền nao nao.
Vũ-lăng nhớ chuyện suối Đào,
Chia tay chẳng biết phương nào tìm quê.
*
Có nghĩa gì đâu một chữ “về”,
Nếu không ngàn dặm ngược sơn khê
Nếu không ngược cả mười năm ấy,
Về tận kinh đô của Ước-thề.
*
Mùa xuân quạt gởi thơ đề,
Bảo giùm ta…Chúa Xuân hề!...còn không?
Hỡi ơi, một phút mơ mòng,
Đã tan rồi, mấy phương lòng sầu lên. (Vũ hoàng Chương)
TẾT ĐỀ MAI
Cao sâu từng nhập bóng cây già,
Cây vẫn thân xưa bóng chẳng nhòa.
Vườn trải băng sương trăm thức cỏ,
Xuân còn thúy vũ một cành hoa.
Lòng nghe nắng ấm say đôi chút,
Cánh để men hồng nhuốm phớt qua.
Vang tiếng chim xanh về hót đấy,
Bồng lai hẳn nhớ kẻ đi xa. (Vũ hoàng Chương)
XUÂN VỀ
Năm vừa rồi
Chàng cùng tôi
Nơi vùng Giáp-mộ
Trong gian nhà cỏ
Tôi quay tơ,
Chàng ngâm thơ.
Vườn sau oanh giục giã,
Nhìn ra hoa đua nở
Dừng tay tôi kêu chàng
Này, này! Bạn! xuân sang
Chàng nhìn xuân mặt hớn hở
Tôi nhìn chàng lòng vồn vã….
Rồi ngày lại ngày
Sắc màu: phai
Lá cành: rụng
Ba gian: trống
Xuân đi
Chàng cũng đi.
Năm nay xuân còn trở lại
Người xưa không thấy tới. (Lưu-trọng-Lư)
CƯỚI XUÂN CƯỚI VỢ
Lá nại-đông tơ gió đãi chiều,
Bướm vườn hạnh áo xinh đem trẻ;
Nhà quan nao cốt cách ra vẻ,
Xuân vô ra không biết bao nhiêu.
Pháo nhân duyên nổ đã hơi nhiều,
Trầu lịch sự têm mời hai họ.
Đường trai thẹn nên không dám ngó,
Nói chi Nường là gái đông lân.
Buồng không xa xiêm áo sượng sần,
Ông mai mới cười như ngô nở.
Người ta cưới cả xuân cả vợ,
Nên ân tình nổi máu trên môi.
Còn em sao chưa biết hổ ngươi
Để mai mốt anh đi lễ hỏi.
Còn em nữa, lòng chưa biết nói,
Đôi mắt còn nguyên vẹn mùa thơ.
Đứng không xa, sao ngó hững hờ,
Anh sốt ruột muốn kêu: em, quá. (Hàn-mặc-Tử)
XUÂN ĐẦU TIÊN
Mai sáng mai, trời cao rộng quá,
Gió căng hơi và nhạc lên mây.
Đôi lòng cũng ấm như xuân ấm,
Chỉ có ao xuân trắng trẻo thôi.
*
Mai này thiên địa mới tinh khôi,
Gió căng hơi và nhạc lên trời.
Chim khuyên hót tiếng đầu tiên hết,
Hoa lá hồ nghi sự lạ đời.
*
Trái cây bằng ngọc vỏ bằng gấm,
Còn mặt trời kia tợ khối vàng.
Có người trai mới in như nguyệt,
Gió căng hơi và nhạc lên ngàn.
*
Thuở ấy càn khôn mới dựng nên,
Mùa thơ chưa gặt tốt tươi lên;
Người thơ trông vẫn như thơ ấy,
Nào đã ra đời ngọc biết tên.
*
Xuân gấm đầu tiên giữa cõi đời,
Mùi thơm ngây dại sóng con người
Hãy hoan hô, lời cao như sấm,
-Vạn tuế, bay ơi! Nắng rợp trời. (Hàn-mặc-Tử)
GÁI XUÂN
Em như cô gái hãy còn xuân,
Trong trắng thân chưa lấm bụi trần.
Xuân đến, xuân đi, hoa mận nở,
Gái xuân giũ lụa trên sông vân.
*
Lòng xuân lơ đãng, má xuân hồng,
Cô gái xuân mơ chuyện vợ chồng.
Đôi tám xuân đi trên mái tóc,
Đêm xuân cô ngủ có buồn không? (Nguyễn Bính)
MƯA XUÂN
Em là gái trong khung cửi,
Dệt lụa quanh năm với mẹ già.
Lòng trẻ còn như cây lụa trắng,
Mẹ già chưa bán chợ làng xa.
*
Bữa ấy mưa xuân phơi phới bay,
Hoa xoan lớp lớp rụng vơi đầy.
Hội chèo làng Đặng đi ngang ngõ,
Mẹ bảo: “Thôn Đoài hát tối nay”.
*
Lòng thấy giăng tơ một mối tình,
Em ngừng thoi lại giữa tay xinh;
Hình như hai má em bừng đỏ,
Có lẽ là em nghĩ đến anh.
*
Bốn bên hàng xóm đã lên đèn,
Em ngửa bàn tay trước mái hiên,
Mưa chấm bàn tay từng chấm lạnh,
Thế nào anh ấy chả sang xem!
*
Em xin phép mẹ, vội vàng đi,
Mẹ bảo xem về kể mẹ nghe.
Mưa bụi nên em không ướt áo,
Thôn Đoài cách có một thôi đê.
*
Thôn Đoài vào đám hát thâu đêm,
Em mải tìm anh chả thiết xem
Chắc hẳn đêm nay giường cửi lạnh,
Thoi ngà nằm nhớ ngón tay em.
*
Chờ mãi anh sang anh chẳng sang,
Thế mà hôm nọ hát bên làng.
Năm tao bảy tuyết anh hò hẹn,
Để cả mùa xuân cũng nhỡ nhàng!
*
Mình em lầm lũi trên đường về,
Có ngắn gì đâu một dải đê!
Áo mỏng che đầu mưa nặng hạt,
Lạnh lùng thêm tủi với canh khuya.
*
Bữa ấy mưa xuân đã ngại bay,
Hoa xoan đã nát dưới chân giày.
Hội chèo làng Đặng về ngang ngõ,
Mẹ bảo: “Mùa xuân đã cạn ngày”.
*
Anh ạ! Mùa xuân đã cạn ngày,
Bao giờ em mới gặp anh đây?
Bao giờ họ Đặng đi ngang ngõ,
Để mẹ em rằng hát tối nay? (Nguyễn Bính)
XUÂN THA HƯƠNG
Tết này chưa chắc em về được,
Em gửi về đây một tấm lòng.
Ôi, chị một em, em một chị,
Trời làm xa cách mấy con sông.
Em đi trăng gió đời sương
gió,
Chị ở vuông tròn phận lãnh
cung,
Chén rượu tha hương, trời:
đắng lắm,
Trăm hờn nghìn giận một mùa
đông.
Chiều nay ngồi ngắm hoàng hôn xuống,
Nhớ chị làm sao, nhớ lạ lùng.
Tết này chưa chắc em về được,
Em gửi về đây một tấm lòng.
Vườn ai thấp thoáng hoa đào
nở,
Chị vẫn môi son vẫn má hồng?
Áo rét ai đan mà ngóng đợi,
Còn vài hôm nữa hết mùa
đông!
Cột nhà hàng xóm lên câu đối,
Em đọc tương tư giữa giấy hồng.
Gạo nếp nơi đây sao trắng quá,
Mỗi ngày phiên chợ lại thêm đông.
Thiên hạ đua nhau mà sắm Tết,
Một mình em vẫn cứ tay
không.
Vườn nhà Tết đến hoa còn nở,
Chị gửi cho em một cánh hồng.
Tha hương chẳng gặp người tri kỷ,
Một cánh hoa tươi đủ ấm lòng.
Tết này chưa chắc em về được,
Em gửi về đây một tấm lòng...
Chao ôi, Tết đến em không
được,
Trông thấy quê hương thật
não nùng.
Ai bảo mắc duyên vào bút mực,
Sòng đời mang lấy số long
đong.
Người ta đi kiếm giàu sang cả,
Mình chỉ mơ hoài chuyện viễn
vông.
Em biết giàu sang đâu đến lượt,
Nợ đời nặng quá gỡ sao xong?
Tết này chưa chắc em về được,
Em gửi về đây một tấm lòng.
Tết này, ôi thế mà vui
chán,
Nhưng một mình em uống rượu
nồng.
Rượu cay nhớ chị hồi con gái,
Thương chị từ khi chị lấy chồng.
Cố nhân chẳng biết làm sao ấy,
Rặt những tin đồn chuyện bướm
ong.
Thôi, em chẳng dám đa mang
nữa,
Chẳng buộc vào chân sợi chỉ
hồng.
Nàng bèo bọt quá, em lăn
lóc,
Chấp nối nhau hoài cũng uổng
công!
(Một trăm con gái đời nay ấy,
Đừng nói ân tình với thủy
chung!).
Người ấy xuân già chê gối lẻ,
Nên càng nôn nả chuyện sang sông.
Đò ngang bến dọc tha hồ đấy,
Quy’ hóa gì đâu một chữ đồng!
Vâng, em trẻ dại, em đâu
dám,
Thôi, để người ta được kén
chồng.
Thiếu nữ hoài xuân mơ cát sĩ,
Chịu làm sao được những đêm đông.
Khốn nạn, tưởng yêu thì khó chứ,
Không yêu thì thực dễ như không!.
Chị ơi, Tết đến em mua rượu,
Em uống cho say đến não
lòng.
Uống say cười vỡ ba gian gác,
Ném cái chung tình xuống đáy sông.
Thiên hạ “chi nghinh Nam Bắc điểu”,
Tình đời “Diệp tống lãng lai Phong”.
Tết này chưa chắc em về được,
Em gửi về đây một chút lòng.
Sương muối gió may rầu rĩ lắm,
Còn vài hôm nữa hết mùa đông.
Xuân đến cho em thêm một tuổi,
Thế nào em cũng phải thành
công.
Em không khóc nữa, không buồn nữa,
Đây một bài thơ hận cuối cùng.
Không than chắc hẳn hồn tươi lại,
Không khóc tha hồ đôi mắt trong.
Chị ơi, em Cưới Mùa Xuân
nhé?
Đốt pháo cho thơm với rượu
hồng.
Xa nhà xa chị tuy buồn thật,
Cũng cố vui ngang gái được
chồng.
Em sẽ uống say hơn mọi bận,
Cho hồn về tận xứ Hà Đông.
Tết này chưa chắc em về được,
Em gửi về đây một tấm lòng.
Với lá thư này là tất cả,
Những lời tâm sự một đêm đông.
Thôn gà eo óc ngoài xa vắng,
Trời đất tàn canh tối mịt mùng.
Đêm nay em thức thi cùng nến,
Ai biết tình em với núi sông.
Mấy sông mấy núi mà xa được,
Lòng chị em ta vẫn một lòng.
Tết này chưa chắc em về được,
Em gửi về đây một tấm lòng.
Cầu mong cho chị vui như Tết,
Tóc chị bền xanh, má chị hồng.
Trong mùa nắng mới sầu không đến,
Giữa hội hoa tươi ấm lại lòng.
Chắc chị đời nào quên nhắc nhở:
- Xa nhà, rượu uống có say không? (Nguyễn Bính)
XIN KÍNH CHÚC BẠN CÙNG TOÀN THỂ GIA QUYẾN:
MỘT NĂM MỚI NHÂM THÌN 2012: AN KHANG, HẠNH PHÚC VÀ THỊNH VƯỢNG.
sưu tầm